EVSİZLİĞİN YAŞLILIK HALİ: KOŞULLAR VE İHTİYAÇLAR BAĞLAMINDA EVSİZ YAŞLI OLMAK

Bu araştırmanın temel hedefi, yaşlı bireylerin evsizlik deneyimini anlamak, bu süreçte karşılaştıkları zorlukları ve yaşam koşullarını incelemek ve ihtiyaç duydukları hizmetlerin detaylı bir şekilde belirlenmesini sağlamaktır. Çalışma nitel araştırma desenine göre kurgulanmıştır. Bursa il merkezinde sokakta ve konukevinde kalan 11 yaşlı evsiz bireyle yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Katılımcılarla yapılan görüşmelerde, yaşlı evsizlerin kişisel hikayeleri ve evsizliği deneyimleme süreci, yaşadıkları zorluklar ve yaşam koşulları ve ihtiyaç duydukları hizmetler şeklinde üç ana tema ortaya çıkmıştır. Bulgular, yaşlı evsiz bireylerin karşılaştıkları zorlukların çok katmanlı olduğunu ve bu bireylerin ihtiyaçlarının genel evsiz nüfusundan farklılaştığını göstermektedir. Yaşlı evsiz bireylerle yapılan görüşmeler, aile ve sosyal bağların eksikliği, sağlık sorunları, uygun barınma ve ekonomik imkanların yetersizliği, psikolojik ve duygusal zorluklar, güvenlik endişeleri ve hizmetlere erişimdeki sınırlılıkların onların yaşam koşullarını olumsuz etkilediğini göstermiştir. Özellikle aile ve sıcak bir yuva özlemi, yaşına uygun bakım ve sağlık desteği, emekli maaşında iyileştirme beklentileri ve huzurevine geçiş gibi ihtiyaçlarının olduğu tespit edilmiştir. Bu bakımdan kamu kuruluşları ve evsizlikle mücadele eden diğer ilgili taraflar, evsiz yaşlılar için kalıcı sosyal politikalar ve somut hizmetler geliştirerek, bu bireylerin yaşam koşullarını iyileştirmeli ve onlara nitelikli destek sağlamalıdır. Ayrıca, mevcut barınma hizmetlerinin niteliğini ve kapsamını artırarak, huzurevi ihtiyacı olan yaşlı evsizlerin derhal kurumlara yerleştirilmeleri sağlanmalıdır.

Prof. Dr. Ömer Miraç Yaman
İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü