Çocuk işçiliğinin birçok çeşidi bulunmaktadır; mendil satan, boyacılık yapan, tarımda çalışan ve kâğıt toplayanlar bunlardan sadece bazılarıdır. Yapılan bu çalışmada ise çocuk işçiliğinin daha farklı bir türü üzerinde durulmuştur. Apartman ve resmi kurumların çöplerini karıştırarak, ayıkladıkları yanmamış kömürleri toplayan çocukların durumları üzerine çalışılmıştır. Geçmişi çok uzun yıllara dayanmakta olan bu sorun, Türkiye’nin soğuk ve doğal gaz olmayan bazı Doğu illerine özgü bir durumdur. Çalışma kapsamında, bu işi yapan çocukların sosyoekonomik durumlarının ele alınması amaçlanmıştır.
Çalışmada nitel araştırma yöntemi seçilmiştir. Bu bağlamda veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu ile çocuklarla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışma toplamda yaşları 9 ila 15 arasında değişen 12 çocukla yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, çocukların kötü koşullarda çalıştıkları, kömür toplarken ciddi risklerle karşılaştıkları, bu işi maddi yetersizliklerden dolayı yaptıkları ve kömür toplayan çocuklar arasında okul terkinin yüksek olduğu görülmüştür. Bunlarla birlikte bu işe başlama yaşının sekiz yaşlarına kadar indiği, aile yapılarının kalabalık olduğu, kış bittikten sonra bu çocukların hamallık ve ayakkabı boyacılığı yaptığı ve 14-15 yaşlarından sonra da Türkiye’nin batı şehirlerine inşaatlarda çalışmaya gittikleri bilgisine ulaşılmıştır. Ayrıca bu çocukların sokak ve okul gibi sosyal hayatın çeşitli alanlarından dışlandığı ve gelecekten çok fazla beklentilerinin olmadığı sonuçları elde edilmiştir.
KÖMÜR ÇOCUKLAR: ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİN FARKLI BİR GÖRÜNÜMÜ PATNOS ÖRNEĞİ
